ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับโครงงาน
โครงงานเป็นกิจกรรมที่ผู้เรียนได้เลือกศึกษาค้นหาความรู้ ฝึกทักษะ เกิดประสบการณ์ โดยเลือกทำตามความถนัดและความสนใจ หากโครงงานอยู่ในรายวิชา หรือกลุ่มสาระใด ก็จะเรียกว่าโครงงานวิชานั้น ๆ เช่น โครงงานคณิตศาสตร์ โครงงานวิทยาศาสตร์ โครงงานภาษาไทย โครงงานอาชีพ เป็นต้น
ความหมายของโครงงาน
โครงงาน คือ กิจกรรมที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ศึกษา ค้นคว้า และลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง ตามความสามารถและความถนัด ความสนใจ เป็นการแก้ปัญหาหรือสร้างผลงาน ชิ้นงาน ที่เกิดจากความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ โดยอาศัยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หรือกระบวนการอื่นใด ไปใช้ในการศึกษาหาคำตอบในเรื่องนั้น ๆ ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นงานวิจัยเล็ก ๆ สำหรับนักเรียนในการแก้ปัญหาหรือข้อสงสัย หาคำตอบโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หากเนื้อหาหรือข้อสงสัยเป็นไปตามกลุ่มสาระการเรียนรู้ใด จะเรียกว่าโครงงานในกลุ่มสาระการเรียนรู้นั้น ๆ
| ภาพที่ 1.1 ตัวอย่างผลงานโครงงานคณิตศาสตร์ |
ที่มา : http://www.sahavicha.com |
| ภาพที่ 1.2 ตัวอย่างผลงานโครงงานวิทยาศาสตร์ |
| ที่มา : http://www.obec.go.th |
| ภาพที่ 1.3 ตัวอย่างโครงงานภาษาไทย |
| ที่มา : http://kruwaw.thairath12.net |
หลักการทำโครงงาน
- เน้นการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง ตามความสนใจของนักเรียน
- นักเรียนเป็นผู้วางแผนในการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง
- นักเรียนลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง
- นักเรียนนำเสนอโครงงานด้วยตนเอง
- นักเรียนร่วมกันกำหนดแนวทางในการวัดผล และประเมินผล
วัตถุประสงค์ในการทำโครงงาน
- เพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาข้อมูลจากแหล่งความรู้ต่าง ๆ ด้วยตนเอง
- เพื่อให้นักเรียนได้แสดงออกซึ่งความคิดสร้างสรรค์
- เพื่อให้นักเรียนรู้จักการทำงานอย่างเป็นระบบ มีขั้นตอน
- เพื่อให้นักเรียนเห็นคุณค่าของการทำกิจกรรมต่าง ๆ ในสถานการณ์จริง ซึ่งช่วยให้เห็นคุณค่าของการทำงานได้ในที่สุด
- เพื่อให้นักเรียนสามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ มีความเชื่อมั่นในตนเอง มีความรับผิดชอบ
- เพื่อพัฒนาให้นักเรียนมีความสามารถในการวางแผน และดำเนินการให้บรรลุเป้าหมาย
- เพื่อพัฒนานักเรียนให้มีความคิดสร้างสรรค์ และทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- เพื่อให้นักเรียนรู้จักคิด และประเมินผลงานของตนเอง
ประเภทของโครงงาน
โครงงานแบ่งออกเป็น 2 ประเภทได้แก่
- โครงงานตามสาระการเรียนรู้ เป็นการบูรณาการร่วมกับการเรียนรู้ ทักษะและเป็นพื้นฐานในการกำหนดโครงงานและปฏิบัติ
- โครงงานตามความสนใจ เป็นโครงงานที่ผู้เรียนกำหนดขั้นตอน ความถนัด ความสนใจ ความต้องการ โดยใช้ทักษะความรู้จากกลุ่มสาระการเรียนรู้ต่าง ๆ มาบูรณาการเป็นโครงงานและปฏิบัติ สามารถแบ่งได้ 4 รูปแบบตามวัตถุประสงค์ ดังนี้
- 2.1 โครงงานที่เป็นการสำรวจและรวบรวมข้อมูล
- 2.2 โครงงานที่เป็นการศึกษาค้นคว้า ทดลอง
- 2.3 โครงงานที่เป็นการศึกษาทฤษฎี หลักการ หรือแนวคิดใหม่ ๆ
- 2.4 โครงงานที่เป็นการสร้าง ประดิษฐ์ คิดค้น